Informatie over de huid – Huidtypen en -conditie

Er zijn vier basistypen gezonde huid: de normale, vette, droge en gemengde huid. Het huidtype is erfelijk bepaald. De conditie van onze huid kan echter sterk variëren al naar gelang de verschillende inwendige en uitwendige factoren waar deze mee te maken heeft.

• Normale huid: ‘Normaal’ is een term die wordt gebruikt om een huid aan te duiden die goed in evenwicht is. De wetenschappelijke term voor een gezonde huid is eudermisch.
• Droge huid: ‘Droog’ wordt gebruikt om een type huid te beschrijven die minder talg produceert dan een normale huid. Als gevolg van het tekort aan talg bevat een droge huid niet de lipiden die hij nodig heeft om vocht vast te houden en een beschermende schild op te bouwen tegen invloeden van buitenaf.
• Vette huid: ‘Vet’ wordt gebruikt om een type huid met een verhoogde talgproductie te beschrijven. Een overmatige productie wordt seborroe genoemd.
• Gemengde huid: een gemengde huid is, zoals de naam al aangeeft, een huid die bestaat uit een mix van huidtypen.

‘Normaal’ is een term die wordt gebruikt om een huid aan te duiden die goed in evenwicht is. De T-zone (voorhoofd, kin en neus) kan een beetje vet zijn, maar over het algemeen zijn talg en vocht goed in evenwicht en is de huid niet te vet en niet te droog.

Een normale huid heeft:

• kleine poriën
• een goede doorbloeding
• een fluweelachtige, zachte en gladde textuur
• een frisse, roze kleur en een uniforme transparantie
• geen beschadigingen
• en is niet gevoelig.  

Als iemand met een normale huid ouder wordt, kan zijn of haar huid droger worden. Lees hier meer over door veroudering veroorzaakte droge huid.

‘Droog’ wordt gebruikt om een type huid te beschrijven die minder talg produceert dan een normale huid. Als gevolg van het tekort aan talg bevat een droge huid niet de lipiden die hij nodig heeft om vocht vast te houden en een beschermend schild op te bouwen tegen invloeden van buitenaf. Dit leidt tot aantasting van de barrièrefunctie. Droge huid (xerose) is er in verschillende maten van ernst en in verschillende vormen die niet altijd duidelijk van elkaar te onderscheiden zijn.

Er zijn beduidend meer vrouwen dan mannen die last hebben van een droge huid en alle huid wordt bovendien droger bij het ouder worden. Problemen in verband met een droge huid zijn een veel voorkomende klacht en zijn goed voor 40% van de bezoeken aan dermatologen.

De huid verliest constant water door:

• Transpiratie: actief waterverlies uit de klieren door warmte, stress en activiteit.
• Transepidermaal waterverlies: de natuurlijke, passieve manier waarop de huid ongeveer een halve liter water per dag verliest vanuit de diepere huidlagen.

Een droge huid wordt veroorzaakt door een gebrek aan:

• Natuurlijke vochtinbrengende factoren - vooral ureum, aminozuren en melkzuur – die helpen om water te binden.
• Opperhuidlipiden zoals ceramiden, vetzuren en cholesterol die nodig zijn voor een gezonde huidbarrièrefunctie.

Als gevolg kan de barrièrefunctie van de huid aangetast raken. Meer informatie over een droge huid lees hier.

Een droge huid varieert van een huid die iets droger is dan normaal tot een heel of een extreem droge huid. De verschillen kunnen doorgaans als volgt worden onderscheiden:

Droge huid
Een licht droge huid kan trekkerig, broos en ruw aanvoelen en er dof uitzien. De huid is ook niet erg elastisch.

Zeer droge huid
Als de droogheid niet wordt behandeld, kan de huid last krijgen van:

• lichte schilfering of schilferige plekken
• een ruw en vlekkerig uiterlijk (soms lijkt hij vroegtijdig verouderd)
• een trekkerig gevoel
• een jeukerig gevoel

Deze is ook gevoeliger voor irritatie, roodheid en infecties.

Extreem droge huid

Bepaalde delen van het lichaam – vooral handen, voeten, ellebogen en knieën – zijn gevoelig voor:

• ruwheid
• kloven en de neiging tot het vormen van scheurtjes in de huid
• eelt
• schilfering
• vaak een (erg) jeukerig gevoel

Een extreem droge huid komt vaak voor bij ouderen of bij ernstig uitgedroogde handen. Lees hier meer informatie over een ruwe en gebarsten lichaamshuid.

‘Vet’ wordt gebruikt om een type huid met een verhoogde talgproductie te beschrijven. Een overmatige productie wordt seborroe genoemd.

Een aantal zaken veroorzaken de overmatige productie van talg:

• erfelijkheid
• hormonale veranderingen en onbalans
• geneesmiddelen
• stress
• comedogene cosmetica (make-up producten die irritatie veroorzaken)

Een vette huid wordt gekenmerkt door:

• grove, duidelijk zichtbare poriën
• een vettige glans
• dikkere, bleke huid: bloedvaten kunnen niet zichtbaar zijn

Een vette huid is tevens gevoelig voor comedonen (mee-eters en puistjes) en voor verschillende vormen van acne. Bij milde acne verschijnt er een groot aantal comedonen op het gezicht en vaak ook in de nek en op de schouders, rug en borst. Bij gematigde en ernstige gevallen verschijnen er pukkels (kleine bultjes met geen zichtbare witte of zwarte punt) en puisten (middelgrote bulten met een zichtbare witte of gele punt in het midden) en wordt de huid rood en ontstoken. Lees hier meer over acne.

Bij een gemengde huid verschilt het huidtype van de T-zone met dat van de wangen. De zogeheten T-zone kan sterk verschillen: van een heel klein tot een groot gebied.

Een gemengde huid wordt gekenmerkt door:

• een vette T-zone (voorhoofd, kin en neus) 
• grove poriën in dit gebied, mogelijk met wat onzuiverheden
• normale tot droge wangen

De vettere delen van een gemengde huid worden veroorzaakt door een overmatige productie van talg. De drogere delen van een gemengde huid worden veroorzaakt door een gebrek aan talg en daardoor een tekort aan lipiden.

Ongeacht het huidtype kan de conditie van de huid sterk verschillen in de loop van het leven. De vele inwendige en uitwendige factoren die bepalend zijn voor de conditie zijn onder meer: klimaat en vervuiling, geneesmiddelen, stress, erfelijke factoren die van invloed zijn op de concentratie van talg, zweet en natuurlijke vochtinbrengende factoren die jouw huid produceert, evenals de producten die je gebruikt en de huidverzorgingskeuzes die je maakt.

Huidverzorgingsproducten moeten zo worden gekozen dat ze passen bij het huidtype en dat ze het huidprobleem aanpakken. Dermatologen en andere huidverzorgingsexperts bepalen iemands huidtype en -conditie door de volgende factoren te meten:

1) Tekenen van veroudering
Ons huidtype kan tijdens ons leven veranderen. Wie in zijn of haar tienerjaren een vet huidtype had, kan na de puberteit een drogere huid krijgen en wie een normaal huidtype heeft, kan een drogere huid krijgen bij het ouder worden. Bij veroudering van alle huidtypen verliest de huid volume en dichtheid, verschijnen er fijne lijntjes en rimpels en kunnen er veranderingen in pigmentatie optreden. Inzicht in en het meten van die tekenen van veroudering helpt ons om de conditie van onze huid te bepalen. Lees hier meer over huidveroudering.

2) Huidskleur
Huidskleur en etniciteit is van invloed op hoe onze huid reageert op uitwendige krachten zoals de zon, pigmentatiestoornissen, irritatie en ontstekingen. De basishuidskleur wordt bepaald door de dichtheid van de opperhuid en de verdeling van melanine.

De roodheid van huid is ook bepalend voor de huidconditie. Deze geeft aan hoe goed onze doorbloeding is en kan helpen bij het bepalen van aandoeningen zoals couperose en rosacea.

3) Talg- en zweetproductie
De hoeveelheid talg die wordt aangemaakt door de talgklieren in de huid is bepalend voor de doeltreffendheid van de barrièrefunctie van de huid en, als gevolg, van de huidconditie. De overmatige productie van talg kan leiden tot een vette, acnegevoelige huid, terwijl een lage talgproductie een droge huid veroorzaakt.

De zweetklieren in de huid produceren zweet om het lichaam te helpen zijn optimale temperatuur te behouden. Overmatige of lage zweetproductie kan van invloed zijn op de huidconditie.

4) Natuurlijke vochtinbrengende factoren
Natuurlijke vochtinbrengende factoren, die van nature worden aangemaakt in een gezonde huid, zoals aminozuren, helpen de huid om water te binden, om zijn elasticiteit en soepelheid te behouden en om te voorkomen dat deze uitdroogt. Als de beschermende barrière van de huid beschadigd is, kan de huid deze belangrijke natuurlijke vochtinbrengende factoren vaak niet behouden waardoor de huidhydratatie afneemt en de conditie wordt aangetast.

5) Gevoeligheid van de huid
Een gevoelige huid is een huid die gemakkelijk geïrriteerd raakt en sterker reageert dan een normale huid. De vaststelling en beoordeling van symptomen zoals roodheid, uitslag, een prikkend gevoel, jeuk en een branderig gevoel helpen om de huidconditie te bepalen.