Huiduitslag in het gezicht bij kinderen – Atopisch eczeem vaststellen en verlichten

Wereldwijd heeft 10% tot 20% van de kinderen atopisch eczeem. Dit is een chronische, maar niet besmettelijke huidziekte of huiduitslag die ook volwassenen treft. Patiënten hebben last van een droge en geïrriteerde huid waarbij zogenaamde flare ups van tijd tot tijd milde tot een intens jeukerig gevoel, ontstekingen en pijn veroorzaken. Hoewel er geen remedie bekend is tegen de huiduitslag in het gezicht, kan regelmatige en consistente verzorging helpen de symptomen te verlichten. In dit artikel leggen we je graag uit hoe.

Atopisch eczeem is een oncomfortabele en soms kwellende langdurige huiduitslag die voorkomt bij kinderen over de hele wereld, maar vooral bij kinderen in westerse landen. Terwijl ongeveer 2 tot 5% van de volwassenen wordt getroffen, bestaat 10 tot 20% van de patiënten uit kinderen en baby's. De meeste patiënten krijgen de huiduitslag voordat ze vijf worden, en veel kinderen ontgroeien de ziekte.                                                                               

Atopisch eczeem heeft doorgaans twee 'fasen'. Tijdens een inactieve fase is de huid zeer droog, geïrriteerd en schilfering en moet de huid dagelijks worden gehydrateerd. Actieve fasen, of 'flare ups', zijn pijnlijker en moeten met plaatselijke medicijnen worden behandeld om zo de huiduitslag te kalmeren en de jeuk te verzachten.

Atopisch eczeem kan verschillen bij baby's, kinderen en volwassenen:

• Baby's kunnen al bij 2 tot 3 maanden symptomen ontwikkelen. Huiduitslag kan plotseling verschijnen en dit maakt de huid droog, schilferig en jeukerig. Tijdens flare up-fasen kan de geïnfecteerde huid vloeistof afscheiden.
• Als kinderen de ziekte later in het leven ontwikkelen (tussen een leeftijd van 2 jaar en de pubertijd), is de huiduitslag meestal droog met jeukende, schilferige plekken. De huid is vaak bobbelig, verdikt en leerachtig.
• Atopisch eczeem bij volwassenen, dat meestal in de kindertijd begint, wordt gekenmerkt door een zeer droge, schilferige huid en constante jeuk.

Bij baby's komt atopisch eczeem het meest voor in het gezicht, vooral op de wangen, en op de hoofdhuid

Bij kinderen die de huiduitslag na hun babytijd ontwikkelen, begint het eczeem vaak in de holte van de ellebogen of de knieën en bij jonge patiënten zien we vaak atopische huid in de gebieden van de hals, de polsen, enkels en/of de plooien tussen de billen en de benen.

Atopisch eczeem wordt erger door krabben: de nagels doorbreken de huidbarrière en stellen deze bloot aan bacteriën waardoor de huid ontstoken raakt. Baby's wrijven vaak met hun huid langs het beddengoed of langs het vloerkleed om de jeuk te verzachten. Bij kinderen van alle leeftijden kan de jeuk zo intens worden, dat zij niet kunnen slapen. Apart van het feit dat dit vervelend is voor het kind kunnen ouders zich machteloos voelen, iets dat weer psychische stress kan veroorzaken. Het goede nieuws is dat effectieve behandeling en goede huidverzorging het ongemak van de huiduitslag aanzienlijk kunnen verlichten.

Vraag als je twijfelt over de symptomen van jouw kind advies aan een arts of een dermatoloog.

Dermatologen hebben verschillende veroorzakende en bevorderende factoren vastgesteld. Bijvoorbeeld:

• Familieleden hebben eczeem, hooikoorts en/of astma. De relatie tussen atopisch eczeem met hooikoorts en astma is bekend en het is aangetoond dat als één of beide ouders aan één of alle van deze aandoeningen lijdt, een kind meer risico loopt.  
  
  
• Het kind leeft in een ontwikkeld land. In steden is namelijk vaak meer milieuverontreiniging. Daarnaast werkt een koud klimaat ook niet bevorderlijk. Het interessante is dat Jamaicaanse kinderen die in Londen wonen twee keer zoveel kans hebben om eczeem te ontwikkelen als kinderen die in Jamaica wonen.
  
  
• Het kind is een meisje. Vrouwen zijn iets vatbaarder voor de huiduitslag dan mannen. 
  
  
• De moeder heeft het kind op latere leeftijd gekregen. Aangetoond is dat baby's van een oudere moeder meer kans lopen om atopisch eczeem te ontwikkelen.

Als kinderen de huiduitslag eenmaal hebben, zijn er meerdere redenen waarom de symptomen erger worden. Patiënten hebben een tekort aan natuurlijke vochtinbrengende bestanddelen (zoals aminozuren) en hebben een verstoring van de lipidenstofwisseling in de opperhuid. Dit maakt duidelijk waarom hun huid waarschijnlijk droog is en de barrièrefunctie is verstoord.

Problemen worden vaak veroorzaakt door de Atopische Huid Cyclus. Dit begint als een kind een jeukende plek krabt en de reeds kwetsbare huidbarrière verstoort. Hierdoor kan een bacterie, staphylococcus aureus genaamd, zich vermenigvuldigen en de huid infecteren. De infectie veroorzaakt een ontsteking die weer jeuk veroorzaakt. De cyclus begint dan weer helemaal van voren af aan. Juiste behandelingen helpen de Atopische Huid Cyclus te doorbreken.

Van bepaalde voedingsmiddelen, dranken, weefsels en stoffen wordt gedacht dat zij een atopische huid veroorzaken of beïnvloeden.

Dit zijn:

• Materialen zoals wol en nylon die kunnen schuren en de huid laten transpireren
• Voedselallergieën, vaak melkproducten, noten en schaal- en schelpdieren (overleg met een arts voordat u voedingsmiddelen uit het dieet van een kind schrapt)
• Allergieën voor huismijt, stof of pollen
• Wasmiddelen
• Make-up (hoewel merken voor een gevoelige huid wel zouden moeten kunnen)
• Passief sigaretten roken

Sommige bijwerkingen van de huiduitslag, zoals stress en slapeloosheid, kunnen de symptomen ook verergeren.

Lees meer over factoren die de huid beïnvloeden.

Het kan uiterst vervelend voor ouders zijn om hun kind te zien lijden, wel kan regelmatige en consistente behandeling voorkomen dat de ziekte erger wordt. Ook kan het de huid kalmeren, emotionele stress verminderen, infecties voorkomen en het dikker worden van de huid stoppen. Een behandelplan zal waarschijnlijk bestaan uit een huidverzorgingskuur en een paar veranderingen in de levensstijl. Tijdens fasen zonder flare ups is dagelijks gebruik van emollientia van essentieel belang.

Emollientia, of vochtinbrengende producten, zijn lotions, crèmes, gezichtscrèmes en bad/doucheoliën die allemaal samenwerken om de huid gehydrateerd en soepel te houden. Ook beschermen ze de huid tegen irriterende stoffen te beschermen. Regelmatig gebruik hiervan is van fundamenteel belang voor de verzorging van een atopische huid en het kan de periode zonder flare ups verlengen. Bij kinderen en baby's met atopisch eczeem in het gezicht moet minimaal tweemaal per dag vochtinbrengende gezichtscrèmes worden aangebracht.

Belangrijke ingrediënten in de formules van emollientia kunnen zijn:

• Omega-6 vetzuren uit teunisbloemolie en druivenpitolie. Deze verzachten en voeden de huid en vullen tegelijkertijd de natuurlijke beschermende huidbarrière aan.
• Licochalcone A (een extract uit de zoethoutwortel). Dit is een natuurlijke ontstekingsremmer en antioxidant die roodheid vermindert en ontstekingen verzacht.

In geval van flare ups moeten emollientia in combinatie met actieve verzorgingsbehandelingen, zoals plaatselijk aangebrachte crèmes en sprays tegen de jeuk, worden gebruikt. Deze plaatselijk aan te brengen crèmes bevatten vaak corticosteroïden zoals hydrocortison.

Hydrocortison staat bekend om de effectiviteit en snelle werking, het verlicht de jeuk bij flare ups. Veel ouders vinden het echter niet prettig om dit op een kinderhuid aan te brengen, omdat langdurig gebruik verschillende negatieve bijwerkingen kan hebben. Ook verliest het zijn werkzaamheid bij constant gebruik en kan het niet op grote delen van de huid worden gebruikt. 

Eucerin‘s AtopiControl Acute Care Cream heeft huidverzorgende eigenschappen waarvan klinisch is bewezen dat zij de huiduitslag tijdens flare ups aanzienlijk verbeteren. Dit huidverzorgende product helpt het gebruik van hydrocortison tijdens flare ups te verminderen. Klinisch onderzoek toont aan dat de huidverzorgende eigenschappen van Eucerin AtopiControl Acute Care Cream een cosmetisch effect op de atopische huid hebben dat vergelijkbaar is met die van een 1% hydrocortison crème.
*AtopiControl Acute Care Cream van Eucerin is geen farmaceutisch product en is daar ook geen vervanging van.

• Gebruik warm maar geen heet water bij het wassen.
• Dep de huid bijna droog en breng direct daarna het vochtinbrengende product aan.
• Breng minimaal tweemaal per dag een vochtinbrengend product aan
• Houd de vingernagels kort en glad, zodat het kind niet kan krabben en de huid stuk kan maken.
• Laat het kind 's nachts katoenen handschoenen dragen om krabben in het gezicht tijdens de slaap te voorkomen.
• Houd de kamer koel en de vochtigheid laag.
• Het kan een goed idee zijn om een kind een pop te geven die het kan krabben, aangezien dit de behoefte om de eigen huid te krabben kan verminderen.