Vochtarme huid – Wat is het, waardoor wordt het veroorzaakt en hoe kan het worden verholpen?

De huid is één van onze belangrijkste organen, omdat deze ons tegen de omgeving beschermt en ons een uiterlijk en onze tastzin geeft. Als de huid echter droog wordt, kan deze ruw en trekkerig aanvoelen en zelfs gaan schilferen en jeuken. Daarnaast komt het vermogen om naar behoren te functioneren in gevaar.

Gebrek aan vocht in de huid kan zich op verschillende manieren uiten, variërend van standaard ruwheid en het vormen van schilfers en kleine barstjes tot roodheid, ontstekingen, constante trekkerigheid en jeuk. Dit verschilt echter afhankelijk van de ernst en de plaats van de droogte.

• Symptomen van een vochtarme huid - als de huid vocht begint te verliezen, voelt hij in eerste instantie aan als trekkerig en ruw
• Symptomen van een zeer droge huid - als de droogte niet wordt behandeld en de huid nog meer vocht verliest, wordt de huid zeer trekkerig, schilferig, gebarsten en krijg je last van een jeukerig gevoel
• Symptomen van een ruwe en gebarsten huid - bepaalde gebieden van het lichaam, in het bijzonder de handen, voeten, ellebogen en knieën, zijn gevoelig voor een xetreem trekkerig gevoel, extreme ruwheid, barstjes of kloven en een intens jeukerig gevoel

Droge gezichtshuid
Een droge huid in het gezicht is bijzonder onprettig en leidt tot vroegtijdige veroudering. De droogte ontstaat meestal op de wangen/kaken en rondom de ogen. Ook de lippen worden droog, vooral in de winter.

Een droge gezichtshuid kan ook met bepaalde ziekten te maken hebben:

• Xerose is de medische term voor een droge, vochtarme huid. De term komt uit het Grieks; 'xero' betekent 'droog' en 'osis' betekent 'ziekte'.
• Keratosis Pilaris (ook wel aangeduid als 'chicken skin') is een veelvoorkomende huidaandoening die kan worden gelinkt aan een droge huid. Het wordt veroorzaakt door een teveel aan keratine dat zich opbouwt in de haarzakjes. De aangetaste huid, meestal te vinden aan de achterkant van de bovenarmen, zit dan vol witte en rode vlekjes. De huid voelt ruw aan.
• Atopische dermatitis en psoriasis gaan ook gepaard met een droge huid, hoewel deze aandoeningen erfelijk zijn en ook andere symptomen, zoals ontstekingen en intensieve jeuk, kunnen hebben.
• Stofwisselingsaandoeningen, zoals diabetes mellitus en nieraandoeningen, kunnen ook het vochtgehalte in de huid beïnvloeden en hierdoor kan de huid ook ernstig uitdrogen.

Droge lichaamshuid
Een droge lichaamshuid begint meestal op de voeten en de schenen, aangezien deze gebieden minder talgklieren bevatten en vaak meer aan de omgeving worden blootgesteld, maar de huid kan overal op het lichaam droog zijn.

Een vochtarme huid is meestal gevoelig en kan geïrriteerd reageren op contact met agressieve reinigingsmiddelen, zeep of ongeschikte cosmeticaproducten. Als de natuurlijke barrièrefunctie van de huid wordt verstoord, kunnen allergenen, irriterende stoffen, verontreinigingen en bacteriën de huid gemakkelijker binnendringen.

Een gevoelige huid hoeft niet altijd met droogte te maken te hebben. Hoe dan ook, het is belangrijk om huidverzorgingsproducten met irriterende bestanddelen zoals geur- en kleurstoffen te vermijden. Controleer altijd of het product dermatologisch op een gevoelige huid is getest. Lees meer over een gevoelige huid in het algemeen of specifiek in het gezicht of op het lichaam.

Een overgevoelige huid is een vorm van een gevoelige huid. De huid reageert dan erg snel en sterk op triggers die over het algemeen goed worden verdragen door de normale huid. Deze triggers bestaan uit milieufactoren (zoals extreme temperatuurswisselingen en luchtverontreiniging), psychologische factoren (zoals stress) en externe factoren (zoals pittig eten, alcohol, conserveringsmiddelen en slechte huidverzorgingsproducten). Vermijd deze triggers om de overgevoelige huid zo min mogelijk te belasten en kies voor huidverzorgingsproducten met actieve ingrediënten om de huidtolerantie te verbeteren en irritatie te verminderen. Lees meer over de overgevoelige huid in het algemeen of over een overgevoelige, rode huid in het gezicht.

Wij adviseren je om als je twijfelt over jouw symptomen of als deze heviger worden naar een arts of dermatoloog te gaan voor persoonlijk advies.

Als je meer informatie nodig hebt ter ondersteuning bij het vaststellen van je huidklachten en welke behandeling hiervoor geschikt is, kan het vaststellen van uw huidtype een handig hulpmiddel zijn bij het stellen van een diagnose.

Een vochtarme huid wordt veroorzaakt door zowel exogene (externe) en endogene (interne) factoren. Een persoon kan door één of meer van deze factoren worden getroffen en hoe meer gecombineerde oorzaken er zijn, des te droger de huid wordt. Inzicht in welke factoren de vochtarme huid beïnvloeden, helpt bij het voorkomen en behandelen van de vochtarme huid.

De verdamping van vocht en belangrijke stoffen die vocht in de huid insluiten en binden heeft te maken met een tekort aan deze hygroscopische (waterbindende) stoffen die van nature in de huid voorkomen (natuurlijke vochtvasthoudende factoren, NMF's).

De eerste stap in het vochtverliesproces is het verlies van oppervlaktelipiden die een natuurlijke barrière op de huid vormen om verdamping van water tegen te gaan.

Zodra deze lipidenbarrière wordt doorbroken, kan vocht verdampen en worden de vitale vochtbindende stoffen gemakkelijk weggewassen. Omdat deze natuurlijke vochtvasthoudende factoren ontbreken, kan de huid niet zoveel water vasthouden en droogt uit. Als deze situatie blijft bestaan, kunnen de vochtnetwerken in de dieper gelegen lagen van de huid worden aangetast, waardoor de natuurlijke opwaartse stroom van vocht naar de bovenste lagen vermindert, wat leidt tot een zeer droge huid.

1) Omgeving

• Ruwe weersomstandigheden - hete, koude en droge lucht.
• Seizoensveranderingen - symptomen van een vochtarme huid zijn vaak in de winter of in de zomer heviger.
• Ultraviolet (UV) licht kan huidveroudering versnellen en de huid wordt met het klimmen der jaren gevoeliger voor uitdroging. Lees meer over door veroudering veroorzaakte droge huid.

2) Huidverzorging

• Vaak wassen of lang, heet baden of douchen verwijdert de lipiden die de huidbarrière vormen.
• Ongeschikte dagelijkse huidverzorging – dagelijkse verzorging van de huid met producten die geschikt zijn voor een droge, vochtarme huid is belangrijk. Het is vooral belangrijk geen sterke zeepsoorten die de van nature aanwezige lipiden verwijderen te gebruiken.

3) Medicijnen
Van bepaalde medicijnen en medische behandelingen (zoals bestralen, dialyse of chemotherapie) is bekend dat zij als bijwerking een vochtarme huid veroorzaken. Deze bijwerking is bekend bij medicijnen voor het regelen van de bloeddruk, ook diuretica genoemd.

Controleer altijd bij een arts of apotheek als je bezorgd bent dat een medicijn een droge, vochtarme huid kan bevorderen.

1) Erfelijke invloeden
Het vochtgehalte van de huid wordt ook deels door erfelijke factoren bepaald. Sommige mensen zijn erfelijk belast en erven de aanleg voor een vochtarme huid. Onder dezelfde omstandigheden hebben verschillende mensen verschillende huidtypes. Personen met een lichte huid lijken gevoeliger te zijn voor een vochtarme huid dan mensen met een donkerdere huid. Aandoeningen zoals atopische dermatitis, psoriasis, diabetes en ichthyosis zijn vaak erfelijk.

2) Hormonale invloeden
Hormonale veranderingen, zoals zwangerschap of menopauze, kunnen een droge huid veroorzaken.

3) Leeftijd
Naarmate mensen ouder worden, neemt de stofwisseling in de huid af. Een droge huid en veroudering zijn aan elkaar gerelateerd en kunnen een vicieuze cirkel vormen. Lees meer over door veroudering veroorzaakte droge huid.

4) Voeding
Een tekort aan voedingsstoffen, onverzadigde vetzuren en vitaminen kan de kans op een vochtarme huid vergroten. Vitamine C en E dragen ook bij aan het gezond houden van de huid. Lees meer over factoren die de huid beïnvloeden.

Een gezonde huid is goed gehydrateerd en heeft een onbeschadigde huidbarrière. De belangrijkste factoren die een vochtarme huid bevorderen, worden hierboven besproken, maar verschillende andere factoren hebben ook invloed op de mate van een droge huid.

Blootstelling aan de zon
Ook overmatige blootstelling aan de zon kan de huid droger maken. Een zonnebrandmiddel voor de droge, vochtarme huid moet hydraterende bestanddelen bevatten en een geschikte beschermingsfactor (SPF) hebben, zodat de huid weer wordt gehydrateerd. Ook belangrijk is dat het zonnebrandmiddel, evenals andere huidverzorgingsproducten die op een droge huid worden aangebracht, geen irriterende geur- en kleurstoffen bevat, aangezien een vochtarme huid, en vooral een droge gezichtshuid, gevoeliger is voor irritatie dan een normale huid.

Beroepsrisico's
Sommige beroepen vergroten ook de kans op een vochtarme huid. Meestal zijn dit beroepen waarbij gewerkt wordt onder hete of koude omstandigheden (boer/visser), veelvuldig gebruik wordt gemaakt van reinigingsmiddelen (arts/verpleegkundige/kapper) of waarbij men blootgesteld wordt aan chemicaliën (monteur/schoonmaker).

Uitdroging 
Hydratatie van de huid is afhankelijk van de balans van water in het lichaam. Dit ontneemt verder vocht bij een al droge huid. Ouderen zijn gevoelig voor uitdroging, aangezien het dorstgevoel vermindert met de leeftijd. Het drinken van een minimum van 1,5 liter vocht per dag is essentieel voor het behoud van een gezonde huidconditie.

Roken
Nicotine en giftige stoffen uit sigarettenrook kunnen de bloedsomloop aanzienlijk reduceren, wat leidt tot een vertraagde stofwisseling in de huid. Dit betekent dat de huid gemakkelijker uitdroogt en vroegtijdig veroudert.

Bij het reinigen van een droge tot zeer droge huid is het van vitaal belang dat het reinigingsproduct effectief is en toch mild genoeg om niet de huideigen lipiden weg te wassen. Het beste is een product verrijkt met natuurlijke vochtvasthoudende factoren, zoals ureum, dat het vocht in de huid vasthoudt. Eucerin UreaRepair PLUS Waslotion 5% Urea is een zeer mild product met toegevoegde natuurlijke vochtvasthoudende factoren voor de droge tot zeer droge lichaamshuid die mild reinigt zonder de huid uit te drogen. De lotion is geschikt voor mensen met diabetes en psoriasis.